HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
हिमाल खबरपत्रिका
छोरी
छोरी
दिपा मेवाहाङ राई
तिमी क्रान्तिको सारङ्गी रेट, र, स्वतन्त्रताको गीत गाउँदै हिंड, तिमी चरा बन, र, आफ्नो आकाश आफैं खोज।
नेपालमा तौर्यत्रिक
नेपालमा तौर्यत्रिक
नाट्य-संगीतका आवरणमा बाहिरी देशबाट कलाकार झिकाएर गरिने रसरङ्गले देशको भेद खुल्ने भन्दै पृथ्वीनारायण शाहले यस्ता कामलाई आफ्नो पालामा विराम दिन खोजे पनि उनको नीतिको अनुसरण उनकै सन्ततिले गरेनन्।
सामाजिक सञ्जाल-शासनको सामना
सामाजिक सञ्जाल-शासनको सामना
गलत सूचना मार्फत सामाजिक सञ्जालमा फैलाइने अतिरञ्जना र ध्रुवीकरणले मुलुकको सामाजिक र राजनीतिक संरचना विखण्डित बनाउँछ।
सामाजिक सञ्जालको भुलभुलैया
सामाजिक सञ्जालको भुलभुलैया वास्तविक दुनियाँबाट टाढिंदै सामाजिक सञ्जालभित्रको गोलचक्करमा फसिरहेका प्रयोगकर्ताले खासमा मिडियाले आफूलाई प्रयोग गरिरहेको पाटो सोच्ने समय नै पाएका छैनन्।
‘हाइटेक’ अपराध, निम्छरो कानून
‘हाइटेक’ अपराध, निम्छरो कानून इन्टरनेट साक्षरताको अभावमा ठगीमा परिरहेका नेपालीको कानूनी उपचारका लागि अपर्याप्त कानून र अन्तर्राष्ट्रिय समन्वय चुनौती बनिरहेको छ।
एकीकृत बस्तीले दिन नसकेको ओत
एकीकृत बस्तीले दिन नसकेको ओत गोरखा लाप्राकका भूकम्पपीडितका लागि निर्मित गुप्सीपाखा एकीकृत बस्तीले पूर्वाधार निर्माण गरेर मात्र हुँदैन, भौगोलिक परिवेश र आर्थिक तथा सामाजिक पक्षमा पनि ध्यान दिइनुपर्छ भन्ने पाठ सिकाएको छ।
दोषी ‘भोगी पुस्ता’
दोषी ‘भोगी पुस्ता’ पुर्खाले ल्याइदिएको स्वतन्त्रता र आधुनिकताको जगमा टेकेर अहिलेसम्म राजनीतिक/सामाजिक लाभ दोहन मात्र गरिरहेको ‘भोगी पुस्ता’ नै सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोग बढाउन सक्रिय छ।
सामाजिक सञ्जालको सकस
सामाजिक सञ्जालको सकस व्यक्तिहरूमा सञ्चारको अभूतपूर्व तागत दिएको सामाजिक सञ्जाललाई मिथ्या सूचना, दुरुपयोग र समाजको ध्रुवीकृत मानसिकताले कस्दै लगिरहँदा प्रयोगकर्ताको सुझबुझ आवश्यक देखिएको छ।
सामाजिक सञ्जालमा चुनावी सङ्‌ग्राम
सामाजिक सञ्जालमा चुनावी सङ्‌ग्राम सामाजिक सञ्जालको लोकप्रियतासँगै डिजिटल चुनावी अभियानमा नियोजित रूपमा मिथ्या सूचना फैलाएर मतदाताको विचार निर्माण प्रक्रियालाई हुँडल्ने घातक प्रवृत्ति बढ्ने जोखिम छ।
निर्णायक नयाँ मतदाता
निर्णायक नयाँ मतदाता स्थानीय तहको निर्वाचनमा यस पटक थपिएका नयाँसँगै महिला र ‘साइलेन्ट’ मतदाता निर्णायक हुने देखिन्छन्।
सम्यक् खुशीको खोजी
सम्यक् खुशीको खोजी सुख चाहनाको बेहोशीमा दुःखतिरै लम्किरहेका आधुनिक समयका मानिसले इन्द्रियसुख र सम्यक् खुशीको विज्ञान पहिचानबाटै दिगो शान्ति भेट्न सक्छन्।
तीन सरकारका कर र दलाल अर्थतन्त्रको कुचक्र
तीन सरकारका कर र दलाल अर्थतन्त्रको कुचक्र तीन सरकारका कर अधिकार, साधनस्रोत विनियोजन र कार्यगत जिम्मेवारी बाझिंदा वित्तीयसँगै राजनीतिक र प्रशासनिक सङ्घीयता कमजोर प्रमाणित भएको छ।
सन्तोषजनक शुरूआत, चुनौती प्रशस्तै
सन्तोषजनक शुरूआत, चुनौती प्रशस्तै पहिलो कार्यकालमा स्थानीय सरकारहरूले राम्रो जग बसाए पनि अबको नेतृत्वका लागि कार्यभार कम चुनौतीपूर्ण छैनन्।
वित्तीय सङ्घीयतामा केन्द्रको अतिक्रमण
वित्तीय सङ्घीयतामा केन्द्रको अतिक्रमण तीनै तहका सरकारमा वित्तीय व्यवस्थापनको खाका कोर्ने आयोगको अधिकार क्षेत्र केन्द्रले अतिक्रमण गर्दा प्रशासनिक र वित्तीय सङ्घीयता कार्यान्वयनमा बाधा परेको छ।
कसरी मौलायो स्थानीय सरकारमा भ्रष्टाचार?
कसरी मौलायो स्थानीय सरकारमा भ्रष्टाचार? केन्द्रबाट तल्लो तहसम्म अधिकार र स्रोतको बाँडफाँड भए पनि प्रतिस्पर्धात्मक बजार सहितको वित्तीय विकेन्द्रीकरण नहुँदा स्थानीय सरकारहरूमा भ्रष्टाचार मौलाएको छ।
कसरी सफल बनाउने स्थानीय सरकार?
कसरी सफल बनाउने स्थानीय सरकार?
काशीराज दाहाल
प्रभावकारी सेवा प्रवाह, जनमुखी विकास र विकासको प्रतिफल जनतामा न्यायोचित रूपमा वितरण गर्न सके स्थानीय सरकार सफल हुन सक्छ।
सन्तोषजनक सेवा प्रवाह, कमजोर सुशासन
सन्तोषजनक सेवा प्रवाह, कमजोर सुशासन
स्थानीय सरकारले पहिलो कार्यकालमा सेवा प्रवाहबाट नागरिकमा सर्वत्र निराशाबीच आशाको सञ्चार गरे पनि आन्तरिक सुशासनमा उठेको प्रश्नले आउने नेतृत्वलाई चुनौती थमाएको छ।
मेयरहरूले कसरी विश्व जोगाउन सक्छन्?
मेयरहरूले कसरी विश्व जोगाउन सक्छन्?
जलवायु परिवर्तनको असर न्यूनीकरण गर्ने विश्वव्यापी लक्ष्य भेट्न संसारका हरेक शहरले यातायात र ऊर्जा प्रणालीलाई कार्बनमुक्त बनाउनुपर्छ।
कहिले सुध्रेला हाम्रो भाषा?
कहिले सुध्रेला हाम्रो भाषा? ‘राम्रोसँग बुझिएको, शास्त्रले युक्त, राम्रोसँग प्रयोग गरिएको एउटा मात्र शब्दले पनि स्वर्ग र इहलोकमा इच्छा पुर्‍याउने हुन्छ’ भन्ने परापूर्वकालदेखिको आदर्शमा प्रजातन्त्र स्थापनापछि पाश्चात्त्य धारणा हावी भई अङ्ग्रेजी शब्दलाई संस्कृतको खोल ओढाउने लहर चल्दा नेपाली भाषाको बिचल्ली भइरहेको छ।
स्थानीय सरकारले गर्न बाँकी काम
स्थानीय सरकारले गर्न बाँकी काम स्थानीय तहको पहिलो कार्यकालमा केही कमजोरीका बीच विभिन्न राम्रा प्रयास देखिए। तर, योभन्दा पनि धेरै काम गर्न सकिने सम्भावना प्रशस्त छन्।
ओस्कर ‘राजनीति’
ओस्कर ‘राजनीति’ अमेरिकी संस्कृति र शैली संसारभर निर्यात गर्न खोजेको आरोप खेप्दै आएको ओस्कर अवार्डले विश्वका लागि जति ढोका खोल्दै छ, यस मार्फत आफ्नो छनोट र रुचिका कुरा विस्तार गर्दै प्रभाव समेत बढाइरहेको छ।
भोटे नुनको विस्मृत कथा
भोटे नुनको विस्मृत कथा तिब्बतबाट भोटे नुन ल्याएर तल्लो भेगमा अन्नसँग साट्ने पद्धतिको विस्थापनसँगै त्यसैमा आश्रित सामाजिक-आर्थिक संरचनामा बाँधिएको उच्च हिमाली जनजीवन लामै समय बिथोलियो।
किन चाहिन्छ नारीवादी परराष्ट्र नीति?
किन चाहिन्छ नारीवादी परराष्ट्र नीति? नारीवादी परराष्ट्र नीतिले अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा पुरुषको आधिपत्य रहेको असमान शक्ति संरचना परिमार्जन गर्दै नागरिकको सुरक्षा सवाललाई प्राथमिकता दिन्छ।
व्याख्यात्मक टिप्पणी, कपडा र गोबर
व्याख्यात्मक टिप्पणी, कपडा र गोबर घरपरिवार वा जनताको मनोरञ्जनका लागि वेलावेलामा ढुङ्गामुढा र विवाद भइरहनु जरुरी छ र थप मनोरञ्जनका लागि जरुरी छ एक थान ‘व्याख्यात्मक टिप्पणी’।
नसुध्रिएको मनोवृत्ति
नसुध्रिएको मनोवृत्ति कर्मचारी र राजनीतिकर्मीले आफूलाई ‘राष्ट्रसेवक’ भन्दा शासक ठानेर जनतालाई कज्याउने राजा र राणाकालीन मनोवृत्ति लोकतन्त्रमा पनि त्याग्न सकेनन्।
सानालाई सास्ती, ठूलालाई मुक्ति
सानालाई सास्ती, ठूलालाई मुक्ति घूस लेनदेनका सामान्य मुद्दामा केन्द्रित भएर तल्लो तहका कर्मचारीलाई मात्र तारो बनाउँदै आएको अख्तियारले ठूला भ्रष्टाचारमा जोडिएका राजनीतिक पात्रहरूलाई छुने आँट गरेको छैन।
महामारीमा गल्तीमाथि गल्ती
महामारीमा गल्तीमाथि गल्ती कोभिड-१९ महामारीको तेस्रो लहरसम्म आइपुग्दा सरकारले विगतका गल्तीबाट पाठ नसिकेकै कारण बचाउन सकिने सङ्क्रमितको मृत्यु भयो भने धेरै नागरिकले समयमै स्वास्थ्य सेवा लिन पाएनन्।
सरहद कटाइएका सम्पदा
सरहद कटाइएका सम्पदा सयौं वर्षअघि चोरिएका मूर्तिको स्वदेश फिर्तीले ऐतिहासिक संरक्षणमा आशा जगाए पनि विदेश पु¥याइएका अरू थुप्रै अभिलेख कहाँ र कति छन्, तालुकदार निकायलाई थाहै छैन।
आरक्षण: अत्यावश्यक औजार
आरक्षण: अत्यावश्यक औजार सदियौंदेखि वञ्चितीकरणमा परेका समुदायलाई राज्यप्रति अपनत्व महसूस गराउन पनि सेवा क्षेत्रमा विभिन्न जातजाति र भाषाभाषीको प्रतिनिधित्व अपरिहार्य छ।
प्राचीन नेपालमा नारीशिक्षा
प्राचीन नेपालमा नारीशिक्षा प्राचीन नेपालमा सर्वसाधारण नारीहरूको शिक्षामा पहुँचबारे थाहा हुन नसके पनि लिच्छवि, मल्ल र शाह तिनै कालमा राजमाता, राजपत्नी, राजकुमारीहरूलाई शास्त्रीय र राजकाज सम्बन्धी शिक्षा दिने गरिएको पाइन्छ।