भूगर्भविद टोनी हागनको पुस्तक ‘नेपालमा मेरो खोजयात्रा’ सार्वजनिक
भूगर्भविद् टोनी हागनको पुस्तक ‘बिल्डिङ बिज्रेज टु थर्ड वर्ल्ड’को नेपाली अनुवाद ‘नेपालमा मेरो खोजयात्रा’ सार्वजनिक भएको छ।
१९औं काठमाडौं इन्टरनेशनल माउन्टेन फिल्म फेस्टिवल (किम्फ)मा आइतबार भूगर्भविद् हागनकी छोरी क्याट्रिन हागन, अनुवादक वसन्त थापा र टोनी हागन फाउन्डेशन नेपालका अध्यक्ष प्रा.डा. प्रमोदकुमार झाले पुस्तक विमोचन गरेका छन्। यो पुस्तकलाई हिमाल किताब प्रकाशनले बजारमा ल्याएको हो।
यो किताब नेपालको लागि महत्त्वपूर्ण रहेको क्याटरिनले बताइन्। आफ्नो बुवाको किताबबाट नेपालबारे धेरै जानकारी पाएको उनको भनाइ थियो। “नेपाली समाजमा फरक धर्म, संस्कृति र जातीयता भए पनि यहाँ सबैले सबैलाई समान दृष्टिले हेर्छन,” विमोचन समारोहमा बोल्दै क्याटरिनले भनिन्, “यो मेरो बुवालाई चिनाउने किताब मात्र होइन्, नेपालको एउटा कालखण्डको इतिहास पनि हो।”
नेपालमा अहिले सान्दर्भिक नहुने केही पाठहरू समावेश नगरेको समेत उनले जानकारी दिइन्।
पुस्तक अनुवाद गर्दा अनुवादभन्दा मौलिक किताब लेख्न सजिलो हुने महशुस गरेको अनुवादक थापाले बताए। रेलले लिक छोड्दा दुर्घटना भएजस्तै अनुवाद कर्ममा पनि दायराभन्दा बाहिर जाँदा आलोचना हुने उनको भनाइ थियो। भूगर्भविदले लेखेको यो किताबमा भएका प्राविधिक शब्दमाथि पकड नभएकाले अनुवाद गर्दा कठिन महशुस भएको थापाले सुनाए। “कतिपय शब्द छिमेकी देशसँग सापटी लिएको छु भने कतिपय शब्द आफैले ‘क्वाइन’ गरेको छु” अनुवादक थापाले भने।
टोनी हागन फाउन्डेशनका अध्यक्ष प्रा.डा. झाले यो पुस्तक टोनी हागनको अटोबायोग्राफी जस्तै भएको बताए। “हागनले नेपालमा बिताएको समय, त्यो वेला नेपालमा देखेको, भोगेको परिवेश र देशका विविध ठाउँ र विषयबारे आफ्नो दृष्टिकोण प्रस्तुत गरेका छन्,” झाले भने।
‘बिल्डिङ बिज्रेज टु थर्ड वर्ल्ड’ पुस्तक सन् १९९४ मा बुक फेथ इन्डियाबाट अंग्रेजी भाषामा प्रकाशन भएको थियो। यो पुस्तकमा हागनले नेपालमा गरेको भौगोलिक सर्वेक्षण र तिब्बती शरणार्थीको पुनर्वास व्यवस्थापन गर्दाका तितामीठा अनुभव र रोमाञ्चक कथा समेटेको कार्यक्रम सञ्चालक केदार शर्माले बताए।
स्वीस सरकारले ६ महीनाको लागि नेपाल पठाएको प्राविधिक सहयोग टोलीको सदस्यको रुपमा सन् १९५० मा हागन पहिलो पटक नेपाल आएका थिए। पश्चिमा शैलीको विकास थाल्न र प्राकृतिक खनिज भण्डार पत्ता लगाउन सरकारलाई सहयोग गर्न आएका हागनले त्यो वेला नेपालको ग्रामीण भेग चहार्न पाए। त्यहीबाट उनको नेपालसँगको निकट समबन्धको शुरूआत भएको थियो।
हागनको नेपालसँग समबन्धित ‘नेपालको चिनारी’, ‘डिसेन्ट्रलाइजेशन एन्ड डेमोक्रेसी (विकेन्द्रिकरण र विकास)’ र ‘बिल्डिङ बिज्रेज टु थर्ड वर्ल्ड (नेपालको खोज यात्रा)’ पुस्तक प्रकाशन भएका छन्। यी तिनै पुस्तकको नेपाली अनुवाद हिमाल किताबले प्रकाशन गरेको छ।