घरजग्गा व्यवसायबाट उदाएका इच्छाराज तामाङको ओरालो यात्रा
उच्च महत्त्वाकाङ्क्षी तामाङले निर्माण गरेका हाउजिङ परियोजना पछिल्ला वर्षहरूमा समयमै बिक्री नभएपछि उनको व्यावसायिक चक्र बिग्रिन पुग्यो।
सहकारी संस्थामा सर्वसाधारणले जम्मा गरेको रकम ठगी गरेको आरोप लागेका सिभिल सहकारीका अध्यक्ष इच्छाराज तामाङ सहितका १२ जनालाई पाँच दिन थुनामा राख्न काठमाडौं जिल्ला अदालतले अनुमति दिएको छ।
सिभिल सहकारीका बचतकर्ताको उजुरीमा नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआईबी)ले तामाङ तथा सहकारीका वर्तमान अध्यक्ष केशवलाल श्रेष्ठ सहित १२ जनालाई सोमबार पक्राउ गरेको थियो। तामाङ सहितका अभियुक्तहरूमाथि अनुसन्धान गर्न मङ्गलबार पाँच दिन थुनाको अनुमति मिलेको सीआईबीका प्रवक्ता श्यामकुमार महतोले बताए। उनीहरू विरुद्ध रु.७० करोड ८७ लाख सङ्गठित रूपमा ठगी गरेको आरोप लागेको छ।
सिभिल सहकारीका बचतकर्ताले आफ्नो बचत रकमको सावाँ र ब्याज फिर्ता माग्दा नपाएपछि मर्कामा परेका थिए। लामो समयदेखि बचत फिर्ता नपाएपछि उनीहरूले नेपाल प्रहरीमा उजुरी हालेका थिए।
घरजग्गा व्यवसायबाट उदय
तामाङले सहकारी, ब्याङ्क तथा वित्तीय संस्था आदिबाट ठूलो परिमाणमा ऋण लिएर घरजग्गा व्यवसायमा लगानी गर्दै आएका थिए। व्यवसायको चक्र बिग्रिएपछि उनी तरलताको समस्यामा पर्दै गए र बचतकर्ताको रकम तिर्न सकेनन्। पछिल्लो समय उनले आफ्नो सम्पत्ति बिक्री गरिरहेका थिए।
तामाङले घरजग्गा व्यवसायबाट सिर्जना गरेको लाभले व्यवसाय विस्तार गरेका हुन्। रूसमा सिभिल इन्जिनियरिङ पढे पनि उनले घरजग्गाको व्यवसायमा हात हाले र आवास विकास गर्दै नाफा कमाउँदै गए। उनको कम्पनी सिभिल होम्स नेपालमा अपार्टमेन्ट तथा हाउजिङ निर्माणमा प्रख्यात छ। उच्च महत्त्वाकांक्षी तामाङले निर्माण गरेका हाउजिङ परियोजना पछिल्ला वर्षहरूमा समयमै बिक्री नभएपछि उनको व्यावसायिक चक्र बिग्रिन पुग्यो।
तामाङले सहकारी, ब्याङ्क तथा वित्तीय संस्था आदिबाट ठूलो परिमाणमा ऋण लिएर घरजग्गा व्यवसायमा लगानी गर्दै आएका थिए। व्यवसायको चक्र बिग्रिएपछि उनी तरलताको समस्यामा पर्दै गए, र बचतकर्ताको रकम तिर्न सकेनन्। पछिल्लो समय उनले आफ्नो सम्पत्ति बिक्री गरिरहेका थिए।
उनलाई सिभिल सहकारीमा विभिन्न तरीकाले संस्थागत सुशासन खलबल्याएको र कानून मिचेको आरोप छ। सिभिल सहकारीको अधिकांश रकम तामाङकै परियोजनामा लगानी गरिएको फेला परेको छ।
यो सहकारीमा करीब सात सय बचतकर्ताको रु.७ अर्ब ५० करोड हाराहारीमा बचत छ। यसले रु.८ अर्ब १३ करोड लगानी गरेकोमा झन्डै रु.७ अर्ब तामाङकै परियोजनामा मात्रै लगानी गरिएको बताइन्छ। संस्थागत सुशासनका दृष्टिले यो गम्भीर अपराध हो। नेपालमा सहकारी क्षेत्रको नियमन बलियो नहुँदा बचत गरेका सर्वसाधारणको रकम जोखिममा पर्दै आएको छ।
तामाङ विरुद्ध लामो समयदेखि विभिन्न सरकारी निकायमा उजुरी पर्दै आए पनि सत्तासँग बलियो साँठगाँठका कारण उनी पक्राउ पर्नबाट जोगिंदै आएका थिए। उनी विरुद्ध सम्पत्ति शुद्धीकरण गरेको तथा राजस्व छलेको आरोप समेत लाग्ने गरेको थियो। सम्पत्ति शुद्धीकरण अनुसन्धान विभागले उनी विरुद्ध छानबिन अगाडि बढाए पनि यस अघिको केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारका अनिच्छाका कारण उक्त छानबिन बीचमै रोकिएको विभागका एक पूर्व अधिकारीले बताए। राजनीतिक नेतृत्वकै दबाबका कारण उनीमाथि अनुसन्धान नभएको सहकारी विभागका एक अधिकारीले बताए। तामाङ नेकपा (एमाले)को तर्फबाट पूर्व सभासद् हुन्।
सिभिल ब्याङ्कका अध्यक्ष समेत रहेका उनी पक्राउ परेपछि ब्याङ्कको भविष्यबारे समेत चिन्ता बढेको छ। ब्याङ्कमा समेत उनले संस्थागत सुशासन मिचेको हुनसक्ने आशङ्का छ। नेपाल राष्ट्र ब्याङ्कका प्रवक्ता देवकुमार ढकालले राष्ट्र ब्याङ्कको ब्याङ्क सुपरीवेक्षण विभागले घटनाको मसिनो गरी अध्ययन गरिरहेको बताए। यद्यपि, राष्ट्र ब्याङ्कले उनलाई पदमुक्त गर्ने विषयमा तत्काल कुनै निर्णय नगर्ने पनि ढकालले जानकारी दिए।
“फौजदारी अभियोगमा कसूरदार ठहर नभई आरोप लागेकै भरमा ब्याङ्क तथा वित्तीय संस्थाको सञ्चालकबाट हटाउन मिल्दैन, भोलि उनी कसूरदार ठहरिएमा भने अनिवार्य हटाइनेछ,” उनले भने। तर, सिभिल ब्याङ्कका सञ्चालकहरूले नै उनी पदमा बसिरहँदा ब्याङ्कको गरिमामा असर पुग्ने भएकाले राजीनामा दिन दबाब बढाएका छन् ।
घरजग्गा व्यवसायले छोटो समयमै अर्बपति बन्न पुगेका तामाङको प्रहरीद्वारा पक्राउ र अनुसन्धानसँगै ओरालो यात्रा शुरू भएको छ।
-1732261651.jpg)
-1732259528.jpg)
