स्वास्थ्यकर्मीका लागि स्वदेशमै सुरक्षित पोशाक (पीपीई) उत्पादन

कोरोना भाइरसबाट संक्रमित र संक्रमणको आशंका गरिएका व्यक्तिको उपचारमा स्वास्थ्यकर्मीले लगाउनै पर्ने पीपीईको अभाव टार्न भेरी अस्पताल, कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्र लगायतले यसको उत्पादन शुरु गरेका छन् ।

कोभिड–१९ संक्रमित र शंकास्पद व्यक्तिको उपचारका लागि चिकित्सक, नर्स र अन्य स्वास्थ्यकर्मी लगायतले अनिवार्य रुपमा लगाउनु पर्ने ‘पर्सनल प्रोटेक्टिभ इक्विपमेन्ट’ (पीपीई) को अभाव भइरहेका बेला स्थानीय स्तरमै यसको उत्पादन शुरु गर्न थालिएको छ ।

उपचारमा खटिने चिकित्सक लगातको टोलीलाई संक्रमणबाट बचाउने यस्तो सुरक्षित पोशाक आवश्यक मात्रामा उपलब्ध हुन नसकेपछि अस्पतालहरुले व्यवसायीहरुसँगको सहकार्यमा पीपीईको उत्पादन थालेका हुन् । विश्व बजारमा नै पीपीईको चरम अभाव भइरहेको छ ।

सरकारबाट आवश्यक परिमाणमा पीपीई नपाएपछि नेपालगञ्जस्थित भेरी अस्पतालले उद्योग वणिज्य महासंघसँग मिलेर गएको २ चैतदेखि उत्पादन शुरु गरिएको पीपीईको प्रयोग शुरु गरिसकेको छ ।

अस्पतालका एनेस्थेसियोलोजिष्ट डा.पारस पाण्डे पहिलो चरणमा उत्पादित दुई सय थान पीपीई मध्येबाटै प्रयोग गरेर औषधि उपचार शुरु गरिएको बताउँछन् । डा. पाण्डे भन्छन्, “जताततै अभाव भएपछि स्थानीय स्तरमै पीपीई उत्पादन थालेका हौँ ।”

उनका अनुसार त्रिपाल जस्तो प्लाष्टिकबाट पीपीईको महत्वपूर्ण भाग ‘गाउन’ बनाइएको छ भने ‘डकुमेन्ट बाइन्डिङ’मा गाताका रुपमा प्रयोगमा आउने पारदर्शी प्लाष्टिकबाट चस्मा बनाइएको छ । र, जुत्ताको कभर र गाउनलाई कसिलो बनाउन इलास्टिकको प्रयोग गरिएको छ । यसरी पीपीई बनाउने काम नेपालगञ्जको एक गार्मेन्ट उद्योग मार्फत गएको २ चैतदेखि शुरु भएको हो ।

भेरी अस्पतालले निजी क्षेत्रसँग मिलेर शुरु गरेको पीपीई निर्माणको कामको अनुशरण अन्य अस्पताल र संघसंस्थाले समेत गर्न थालेको डा.पाण्डे बताउँछन् । “धेरै ठाउँबाट पीपीई बनाउने आइडिया सोध्नु भएको छ,” उनी भन्छन्, “हामीले सबैलाई हाम्रो बनाउने तरिका सिकाएका छौँ ।”

भेरी अस्पतालझैँ जुम्लास्थित कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान र राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रका अध्यक्ष महावीर पुनले पनि पीपीईको उत्पादन शुरु गरिसकेका छन् । यता धरानको बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान र पर्यटन व्यवसायी सुमन पाण्डे पनि उत्पादनको तयारीमा लागेका छन्।

कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानले प्लाष्टिकको कपडालाई स्थानीय सूचीकार (टेलर) मार्फत सिलाएर ११ चैतदेखि पीपीई बनाउन थालेको हो ।

पहिलो दिनमै प्रतिष्ठानले ५० थान पीपीई उत्पादन गरिसकेको छ । प्रतिष्ठानका निर्देशक डा.मंगल रावल उत्पादित पीपीई प्रयोग गर्न थालिसकेको बताउँछन् । उनी भन्छन्, “सस्तो हुने र तत्कालको समस्या टार्नका लागि यो उपयोगी छ ।”

चिकित्सकहरुले बिरामी जाँच्ने क्रममा लगाउने यो पोशाकले उनीहरुलाई संक्रमणबाट जोगाउँछ । प्रतिष्ठानले पीपीई बाहेक स्थानीयस्तरमा स्यानिटाइजरको पनि उत्पादन गरेर प्रयोगमा ल्याएको छ ।

पर्यटन व्यवसायी सुमन पाण्डे सरकारले निर्णय मात्र गर्ने तर कार्यान्वयन नगर्ने देखिएपछि चरम अभाव भएको पीपीई चिकित्सकहरुलाई उपलब्ध गराउन परीक्षण उत्पादन थालेको बताउँछन् । उनी पीपीईको अभावमा बिरामी उपचारका लागि अस्पताल गएमा स्वास्थ्यकर्मी नै भाग्ने अवस्था रहेको र यो समस्या टार्न ठूलो संख्यामा उत्पादन गर्ने योजनामा रहेको बताउँछन् ।

“ट्रेकिङको सामान बनाउने ठमेलका एक व्यवसायीसँग सहकार्य गरेर परीक्षणका क्रममा दुई सेट पीपीई बनाएका छौँ”, उनी भन्छन्, “डाक्टरहरुसँगको सल्लाहपछि उत्पादनको संख्या बढाउने छौं ।”

पीपीईको उत्पादनकाे भिडियाे:

महावीर पुनलाई पीपीई बनाउने कालीगढ दिलायो, फेसबुक पोष्टले

अस्पताल र चिकित्सकहरुले पीपीईको माग गरेपछि राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रले पनि गार्मेन्ट उद्योग र विभिन्न टेलरहरुसँगको सहकार्यमा १२ चैतदेखि ठूलो परिमाणमा उत्पादन शुरु गर्दैछ ।

कोभिड–१९ संक्रमित र शंकास्पद बिरामीको उपचारमा चिकित्सकहरुलाई नभई नहुने सुरक्षाको पोशाक भएको थाहा पाएपछि केन्द्र मार्फत उत्पादनका लागि पहल शुरु गरेको अध्यक्ष महावीर पुन बताउँछन् ।

“पीपीई उत्पादन थाल्न धेरै डाक्टरहरुले फोन गर्नुभयो । बजारबाट पीपीई बनाउन चाहिने २५ सय मिटर लामो कपडा पनि ल्यायौँ”, हिमालखबरसँग कुरा गर्दै पुनले भने, “तर बन्दका कारण कोही पनि टेलर पाएनौं ।”

कालीमाटी, पुतलीसडक लगायतका बजार चहार्दा पनि कपडा सिलाउने कालीगढ नपाएपछि पुनले सहयोग लिए, सामाजिक सञ्जाल फेसबुकको ।

११ चैतमा फेसबुक मार्फत पीपीई बनाउन कालीगढ नपाएको समस्या पोष्ट गरे ।त्यसपछि उनलाई थेगिनसक्नु टेलीफोन आए ।

पुन ११ चैतको फेसबुक पोष्ट पछि भोलिपल्ट १२ चैत बिहानसम्म टेलर र गार्मेन्ट उद्योगहरु मार्फत हजार बढी फोन आएको बताउँछन् । पुतलीसडक र बालाजुका गार्मेन्ट उद्योगहरुले पनि डिजाइन र कच्चा पदार्थ तयार भएमा सिलाइदिने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् ।

“पुतली सडकको एक गार्मेन्ट उद्योगले परीक्षणका लागि आजै तीनवटा पीपीई बनाउँदैछ,” उनी भन्छन्, “डाक्टरहरुले ओके भनेपछि सकेसम्म देशैभर पुर्‍याउने गरी उत्पादन थाल्ने तयारी भइरहेको छ ।”

उनी पसलबाट सामान बिक्री गर्ने पसलेहरुले पनि सुरक्षाका लागि पीपीई माग गरेको बताउँछन् । “सिलाउने टेलर, डिजाइन सबै तयार छ”, आविष्कार केन्द्रका वैज्ञानिक पुन भन्छन्, “प्रशस्त कपडा पायौँ भने स्वदेशमा उत्पादित पिपिई देशभर पुर्‍याउन सक्छौँ ।”