HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
कृषि
किसानका समस्या सधैँ उस्तै
किसानका समस्या सधैँ उस्तै
सविता श्रेष्ठ
चितवनका तरकारी किसान मात्रै होइन, दुध, केरा, मह, मासु, अण्डा र माछा उत्पादन गर्ने किसान पनि बजार भाउ नपाउँदा मर्कामा परेका छन्।
उपभोक्ताले ६० मा किन्ने तरकारीको किसानले १० रुपैयाँ पनि पाउँदैन
उपभोक्ताले ६० मा किन्ने तरकारीको किसानले १० रुपैयाँ पनि पाउँदैन
चितवनका किसान करेला, काँक्रो, भण्टा, खुर्सानी रोप्ने सिजनमा ‘बारी जाउँ भविष्य छैन, खाडीमा जाउँ उमेर छैन’ लेखिएका प्लेकार्ड बोकेर सडकमा नारा लगाइरहेका छन्, किन?
ज्यामिर काठमाडौंमा पाउनै छाड्यो
ज्यामिर काठमाडौंमा पाउनै छाड्यो
केही वर्षअघिसम्म पूर्वदेखि पश्चिमसम्म मध्य पहाडी क्षेत्रका पाखो र बारीमा लटरम्मै हुने ज्यामिर अहिले भने देखिन छोडेको छ।
मकैमा गभारो र डडुवा रोगको प्रकोप
मकैमा गभारो र डडुवा रोगको प्रकोप बारामा लगाइएको मकै बालीमा गभारो र डडुवा रोगका साथै फौजी किराको प्रकोप देखिएको छ।
रैथाने बाली जोगाउन प्रदर्शनी (तस्वीरहरू)
रैथाने बाली जोगाउन प्रदर्शनी (तस्वीरहरू) रैथाने खाद्य संस्कृतिलाई प्रवर्द्धन गर्न ‘राष्ट्रिय जैविक कृषि विविधता सप्ताह’ अन्तर्गत कृषि जैविक विविधता एवं रैथाने बाली उपज प्रदर्शनी आयोजना गरिएको छ।
सरकारको बेवास्ताले उधारोमा उखु बेच्दै किसान
सरकारको बेवास्ताले उधारोमा उखु बेच्दै किसान सरकारले समयमा समर्थन मूल्य निर्धारण नगर्दा मधेशका किसान उधारोमै उखु बेचिरहेका छन्।
धान उत्पादन ७ प्रतिशत बढ्यो, खेती हुने क्षेत्र घट्यो
धान उत्पादन ७ प्रतिशत बढ्यो, खेती हुने क्षेत्र घट्यो यो वर्ष धानको उत्पादन बढेको छ भने धान खेती हुने क्षेत्र घटेको पाइएको छ।
भाइटीकामा नभई नहुने ओखरको कथा
भाइटीकामा नभई नहुने ओखरको कथा ओखर तिहारमा नभई नहुने एउटा फल हो। भाइटीकामा दिदीभाइको सम्बन्ध दर्शाउन ओखर सम्बन्धी अनेक किंवदन्ती नेपाली समाजमा प्रचलित छन्।
असफलताउन्मुख कृषि विकास रणनीति
असफलताउन्मुख कृषि विकास रणनीति दाताको सहयोगमा ठूलो रकम खर्चिएर बनाइएको २० वर्षे कृषि विकास रणनीति असफलताउन्मुख छ।
जीटुजीको मल कात्तिक मसान्तमा मात्रै आउने
जीटुजीको मल कात्तिक मसान्तमा मात्रै आउने ‘जीटुजी’ सम्झौता अनुसार भारतबाट ल्याइने ३० हजार मेट्रिक टन रासायनिक मल कात्तिक मसान्तभित्र आइपुग्ने कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले जनाएको छ।
व्यवसाय बन्दै पराल तह लगाउन शुरू भएको च्याउखेती
व्यवसाय बन्दै पराल तह लगाउन शुरू भएको च्याउखेती खेर गइरहेको पराल उपयोगका लागि गरिएको च्याउखेती अहिले व्यावसायिक भएको छ। गत आर्थिक वर्ष नेपालमा १३ हजार २४१ मेट्रिक टन च्याउ उत्पादन भएको थियो।
ड्रागन फलः कृषक तयार, सरकारको छैन सुरसार
ड्रागन फलः कृषक तयार, सरकारको छैन सुरसार चालू आर्थिक वर्षमा कृषिका लागि ५५ अर्बको बजेट छुट्याउँदा ड्रागन खेतीका लागि भने कुनै योजना परेन। ड्रागन फल खेतीका प्रवर्द्धन गर्न किसानलाई प्रोत्साहन गर्ने अनुदान लगायतका कार्यक्रम ल्याउनुपर्ने विज्ञको राय छ।
भारतले लगाएको चामल करको नेपालमा असर
भारतले लगाएको चामल करको नेपालमा असर दशैंको मुखमा भारतले चामल निर्यातमा २० प्रतिशत कर लगाउँदा नेपालमा पनि चामलको मूल्य बढ्ने भएको छ।
स्थानीय कांग्रेस नेताको ड्रागन फार्म
स्थानीय कांग्रेस नेताको ड्रागन फार्म हरिकुमार राईले सुनसरीको कालाबन्जरमा २.५ बिघामा ड्रागन फलको खेती गरेका छन्। खेतीलाई बढाउँदै लगेर कृषि पर्यटन‚ शैक्षिक भ्रमण स्थल‚ कृषिका विद्यार्थीका लागि इन्टर्न गर्ने ठाउँ बनाउने उनको योजना छ।
घाँस पेलेर मल
घाँस पेलेर मल बायोटेक्नोलोजी पढेका युवाहरूले जङ्गली घाँसबाट प्राङ्गारिक मल बनाउँदै आएका छन्। उनीहरूले काठमाडौंको चाल्नाखेलस्थित ग्रोबायो नेपाल प्रालि नामक कम्पनीबाट मल उत्पादन गरी बिक्री गर्दै आएका छन्।
अकबरे खेतीमा किसानको आकर्षण
अकबरे खेतीमा किसानको आकर्षण
ध्रुव भट्टराई
लगाएको छोटो अवधिमै आम्दानी लिन सकिने र बजारको अभाव नभएकाले अकबरे खेतीमा किसानको आकर्षण बढ्दै गएको छ।
दुई बोटबाट शुरू भएको कागती खेतीले ५० लाखको कारोबार
दुई बोटबाट शुरू भएको कागती खेतीले ५० लाखको कारोबार
राजनीति छोडेर दुई बोटबाट कागती खेती शुरू गरेका मोरङको डग्रहाका ढालुराम माझी यो वर्ष ५० लाखको कारोबार गर्ने सुरमा छन्।
प्रदेश १ मा फैलिंदै ड्रागन फलको खेती
प्रदेश १ मा फैलिंदै ड्रागन फलको खेती
पछिल्लो समय प्रदेश १ मा ड्रागन फलको खेती विस्तार हुँदै गएको छ। तर‚ प्रदेश सरकार भने यसबारे बेखबर छ। सरकारसँग खेतीबारे न तथ्याङ्क छ न किसानलाई सहयोग नै गरेको छ।
तस्वीरमा हेर्नुहोस् धान रोपेको खेतका धाँजा
तस्वीरमा हेर्नुहोस् धान रोपेको खेतका धाँजा मनसुन भित्रिएको एक महीना भइसक्दा पनि पश्चिम तराईमा पानी नपर्दा धानको बेर्ना सुक्न थालेको छ भने रोपाइँ गरेको खेतमा धाँजा परेका छन्।
धानका लागि ‘जीटुजी’ प्रक्रियाको मल नआउने
धानका लागि ‘जीटुजी’ प्रक्रियाको मल नआउने सरकारले ‘जीटुजी’ प्रक्रियाबाट मल ल्याउन गत वर्ष भारत सरकारसँग सम्झौता गरेको थियो, तर यो यामको धानका लागि पनि मल नआउने भएको छ।
मेकाडामिया नट खेतीको सम्भावना
मेकाडामिया नट खेतीको सम्भावना थोरै ठाउँबाट बढी आम्दानी‚ रोग तथा जङ्गली जनावरबाट कम नोक्सानी हुने फलफूलको खोजीमा रहेका किसानका लागि मेकाडामिया नट उपयुक्त विकल्प हुन्छ।
भारतले गहुँ निर्यातमा रोक लगाएपछि सङ्कटमा नेपाली उद्योग
भारतले गहुँ निर्यातमा रोक लगाएपछि सङ्कटमा नेपाली उद्योग छिमेकी मुलुक भारतले गहुँ निर्यातमा रोक लगाएपछि नेपालमा गहुँबाट उत्पादन हुने मैदा, आँटा, सुजीको अभाव भई त्यससँग सम्बन्धित उद्योगहरू सङ्कटमा पर्ने व्यवसायीहरूले बताएका छन्।
रासायनिक मललाई प्राङ्गारिकले कसरी गर्ने विस्थापन?
रासायनिक मललाई प्राङ्गारिकले कसरी गर्ने विस्थापन? सरकारले अनुदान, सीप र प्रविधिमा किसानलाई प्रत्यक्ष सहयोग गर्ने हो भने घरघरमै उत्पादन गरेर प्राङ्गारिक मलको प्रयोगलाई व्यापक बनाउन सकिन्छ।
तरकारी खेतीबाट डोलमायाले बदलेको गाउँ
तरकारी खेतीबाट डोलमायाले बदलेको गाउँ तीन दशकदेखि माटोसँग खेल्न थालेकी डोलमाया खपाङ्गीको प्रेरणाले धनकुटा पाख्रीबास नगरपालिकाको कन्यापोखरी, रमिते र सान्ने क्षेत्रका धेरै स्थानीय व्यावसायिक तरकारी खेतीमा जुटेका छन्।
मधेशको कृषि मन्त्रालयमा किसानको तालाबन्दी
मधेशको कृषि मन्त्रालयमा किसानको तालाबन्दी मधेस प्रदेशको भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयमा तालाबन्दी गरेर किसान धर्नामा बसेका छन्।
सुदूरपश्चिममा ४० प्रतिशत मात्र रोपाइँ
सुदूरपश्चिममा ४० प्रतिशत मात्र रोपाइँ सुदूरपश्चिम प्रदेशमा ४० प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न भएको छ। यस प्रदेशमा एक लाख ८१ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा धान खेती हुन्छ।
यसरी गरियो नेपालमा बेमौसमी तरकारीको शुरुआत
यसरी गरियो नेपालमा बेमौसमी तरकारीको शुरुआत नेपालमा तीन दशकअघि प्रारम्भ गरिएको बेमौसमी तरकारी खेतीले धनकुटाको भेडेटार र सिंधुवाका किसानको जीवनस्तर परिवर्तन गरेको छ। अब स्थानीय सरकारले यसको अनुसरण गर्दै देशव्यापी बनाउन जरुरी छ।
मल नहुँदा रोकिंदै रोपाइँ, बेर्ना सुक्ने चिन्ता
मल नहुँदा रोकिंदै रोपाइँ, बेर्ना सुक्ने चिन्ता बेर्ना हुर्किएको भए पनि मलको अभावमा किसानले रोपाइँ गर्न पाएका छैनन्। नेपालमा किन्न पाइएको छैन भने भारतबाट ल्याउन नेपाली सुरक्षाकर्मीले नै नदिएको किसानको गुनासो छ।
विषादीको विकल्प
विषादीको विकल्प मानव स्वास्थ्यमा घातक असर पर्ने गरी कृषि उत्पादनमा प्रयोग भइरहेको रासायनिक विषादी न्यूनीकरण गर्न यसको विकल्प खोजीसँगै सचेतना विस्तार गर्नुपर्छ।
के कृषि उत्पादन एकै वर्षमा एक तिहाइले बढाउन सकिन्छ?
के कृषि उत्पादन एकै वर्षमा एक तिहाइले बढाउन सकिन्छ? आउने वर्ष अभूतपूर्व ढङ्गमा खाद्यान्न सहितका कृषि उत्पादन बढाउने सरकारको योजना अविश्वसनीय छ।