HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
हिमाल सप्ताहान्त
एक स्वाभिमानी कविको गीत
एक स्वाभिमानी कविको गीत
सन्जित फलाना
सरल र बोधगम्य भाषा, कथा भन्ने मौलिक शैली अनि आफ्नै गाउँघरको माटोबाट टिपिएका ताजा बिम्बविधानले ‘केवाफुङको गीत’लाई सुन्दर बनाएको छ।
सवारी साहित्य
सवारी साहित्य
सवारीचालकका लागि ‘ट्रक साहित्य’ सिर्जनात्मक अभिव्यक्तिको माध्यम बनेको छ।
‘कर्णालीबाट काठमाडौं पनि उत्तिकै दुर्गम छ’
‘कर्णालीबाट काठमाडौं पनि उत्तिकै दुर्गम छ’
‘कर्णालीको स्रोत र भोट दुवैको दोहन भएको छ। भोट हाल्न लगाएर नागरिकका रूपमा सम्मानित जीवन बाच्न पाउने अधिकार हनन हुनु भोटको दोहन हो।’
तराईबाट हिमाल उक्लिंदा
तराईबाट हिमाल उक्लिंदा पश्चिम तराईबाट हुइँकिंदा पश्चिमी पहाड जस्तै दुर्गम, उराठ र कष्टकर कल्पना गरेको मुस्ताङ क्षेत्र, जोमसोम पुगेपछि भने असाध्यै सुन्दर र रोमाञ्चक लाग्यो।
व्यापारी पोसेर बर्बाद बनाइएको बालमन्दिर बेसहारा बालबालिकालाई सहारा दिन खोलिएको संस्थाको जग्गा विना प्रतिस्पर्धा, कौडीको भाउमा व्यापारी घरानालाई सुम्पिइएको प्रकरण खोतल्दै जाँदा राजनीतिक दलसम्मै जोडिएको पाइयो।
‘वेस्टर्न लेन’ मा शोकको सुषुप्त रूपान्तरण
‘वेस्टर्न लेन’ मा शोकको सुषुप्त रूपान्तरण एक बालिकाको शोकको अनुभूतिको आधारमा उपन्यासले प्रवासीको अस्तित्व खोजको कथा उधिनेको छ।
डिजिटल मिडिया सम्झाउने टेलिभिजन विश्लेषण
डिजिटल मिडिया सम्झाउने टेलिभिजन विश्लेषण फ्रान्सेली समाजशास्त्री पिअर बोर्दिउले टेलिभिजनको सम्बन्धमा गरेको विश्लेषण डिजिटल माध्यमको सञ्चारमाध्यममा झनै बढी सान्दर्भिक बनेको छ।
भार्खुदेखि भूस्वर्ग
भार्खुदेखि भूस्वर्ग प्रकृति कति सुन्दर छ भन्ने गोसाइँकुण्ड पुगेपछि महसूस हुन्छ। भुइँफूल, थरीथरीका गुराँस, सल्ला, धूपी, सुनापातीको बास्ना र आँखै सामुन्ने उभिने हिमालका दृश्यले थकान त्यसै मेटिन्छ।
‘नेपालमा कविताका समीक्षक नै छैनन्’ ‘कस्ता कविता लेखिनुपर्थ्यो र कस्ता लेखिंदै छन् भनेर समीक्षकहरूले घचघच्याउनुपर्ने हो। तर नेपालमा कविताको समीक्षा गर्ने समीक्षक नै छैनन्।’
नेपाली भाषा ‘उठ्छ’? 
नेपाली भाषा ‘उठ्छ’?  नेपाली भाषाको मर्म छर्लङ्ग हुने गरी नेपालीभाषीलाई भाषा बुझाउने हैसियत न विद्यालयीय-महाविद्यालयीय पाठ्यक्रमहरूले राख्छन् न त धेर बिक्री भएर पैसा सोहोर्न पल्केका नेपाली शब्दकोशहरूले राख्छन्।
क्यासिनोले कंगाल बनाएका नागरिकका कथा खोज्दा माओवादीका कारणले सिरिखुरी सिध्याएकाहरूको समाचार लेखे बापतको पुरस्कार माओवादी नेताकै हातबाट लिनुपर्दा निकै सकस भयो।
मेरो नागरिकताबारे अफवाह
मेरो नागरिकताबारे अफवाह मेरो नागरिकता रद्द गरिएको समाचार प्रकाशन भइरहँदा म व्यवस्थापिका संसद्‌मा जनताद्वारा प्रत्यक्ष चुनिएर आएको सांसद थिएँ।
प्रतिरोधको कलात्मक कोलाज
प्रतिरोधको कलात्मक कोलाज नाइजेरियाली-अमेरिकी लेखक तेजु कोलको उपन्यास ‘ट्रेमर’ उपनिवेशका आला घाउको वर्णन हो, जसमा नेपालको वर्तमान पीडा पनि महसूस हुन्छ।
‘एकैसाथ धेरै किताब प्रकाशन गर्दैमा गुणस्तर नहुने भन्ने हुँदैन’ ‘कुनै पनि विषय मनमा आयो र लेखिएन भने उकुसमुकुस हुन्छ। लेख्दा आत्मसन्तुष्टि मिल्छ।’
रसिक, लेकाली र म
रसिक, लेकाली र म रसिकजी, चाँडै पूर्ण स्वास्थ्यलाभको कामना गर्दछु! तपाईं डराउने मानिस होइन। र पनि भन्छु- रोगदेखि तपाईं नडराउनुस्! म पनि डराउन्नँ!!
असहमतिका स्वरहरूको खोजी
असहमतिका स्वरहरूको खोजी
रमेश केसी
समाजमा दुईपक्षीय बुद्धिजीवी हुन्छन्- सत्तापक्षीय र जनपक्षीय। लेखिका थापर जनपक्षीय बुद्धिजीवी हुन्।
सरकारले नदेखेको माेफसलको अनुहार मिडियाले नदेखाए कसले देखाउने?
सरकारले नदेखेको माेफसलको अनुहार मिडियाले नदेखाए कसले देखाउने?
हामी दुई मिनेट त आँखा छोपेर बस्न सक्दैनौं भने वर्षौंदेखि आँखाको ज्योति गुमाएर जिन्दगी काटिरहेका मानिसको समस्यालाई उच्च प्राथमिकतामा राखेको भए निकै अगाडि नै यो रोगको उपचार भइसक्ने थियो।
कामदत्त सेन कहिले भएका थिए विजयपुरका राजा?
कामदत्त सेन कहिले भएका थिए विजयपुरका राजा?
कामदत्त सेनले विजयपुरको राजसिंहासन सम्हालेको संवत्‌बारे इतिहासकारहरूले लेखेका फरक फरक मतलाई खण्डन गर्ने गरी सक्कली कागजात नै भेटिएका छन्।
पदमार्गमा बदलिएको भैंसीगोठको बाटो
पदमार्गमा बदलिएको भैंसीगोठको बाटो दशकअघिसम्म पनि पाउद्वारका बासिन्दाका लागि भैंसीगोठ जाने बाटो अहिले देश-विदेशमा चर्चित बनेको छ, खोपारा पदमार्गका रुपमा।
‘हाम्रो राजनीतिले सद्‌भाव नसिकाउँदा समाजमा असहिष्णुता झाँगिइरहेछ’ ‘लेखनमा होस् वा राजनीतिमा, एक हदको आदर्श चाहिन्छ। लेखकले साहित्यइतरको लाभको पाटो अर्थात् पद वा पुरस्कारको कुरा सोच्ने हो भने साहित्य मर्छ।’
परशु प्रधान : कथा भित्र, कथा बाहिर
परशु प्रधान : कथा भित्र, कथा बाहिर परशु प्रधानले नेपाली साहित्यमा नयाँ आयाम थप्दै शुरू गरेको रचनागर्भ विधा यति पाठकप्रिय भयो कि पहिलो को भन्ने होडबाजी नै चल्यो। यद्यपि तथ्य प्रमाणले त्यसको श्रेय प्रधानकै खातामा सुरक्षित गरिदिएका छन्।
भारत विचारमाथि विमर्श
भारत विचारमाथि विमर्श भारतीय विचारमाथि लेखिएको ‘लेफ्ट, राइट एन्ड सेन्टर : द आइडिया अफ इन्डिया’ ले समकालीन भारतलाई बुझ्न सघाउँछ।
त्यो फेरीवालाको चटपटे, यो ड्रोनको बर्गर
त्यो फेरीवालाको चटपटे, यो ड्रोनको बर्गर फेरीवालाले कराउँदै झापाको दैलोदैलोमा चटपटे ल्याएको देखेको मान्छे टेक्सासमा ड्रोनले आँगनमा अनेक थरी परिकार पुर्‍याइरहेको देख्दा तीनछक्क परेको छु।
कुस्माबाट खुलेको अमेरिका लैजाने चोरबाटो कोलम्बियाको सानो गाउँ ‘पुएन्ते अमेरिका’ स्थित स्कूलको भग्नावशेषमा लेखिएको नाम पछ्याउँदै कुस्मा पुग्दा एकै गाउँका ३० जनासम्म चोरबाटो अमेरिका हिँडेको खुल्यो।
भौमीले भत्काएको ठेक्कापट्टाको पर्खाल
भौमीले भत्काएको ठेक्कापट्टाको पर्खाल घरेलु हिंसाबाट जोगिन गाउँबाट शहर पसेकी भौमी चौधरी अथक मिहिनेतको बलमा मजदूरबाट सक्षम निर्माण व्यवसायी त बनेकी छन् नै समाजमा सम्मान पनि आर्जन गरेकी छन्।
पर्यटकीय गाउँ सेर्माथाङका सकस
पर्यटकीय गाउँ सेर्माथाङका सकस बसाइसराइ, बाँझिँदै गएका खेतबारी, फेरिँदै गएको रहनसहनसँगै जलवायु परिवर्तनको असरले पर्यटकीय गाउँ सेर्माथाङ सकसमा पर्दै गएको छ।
‘मेरा कविताले मलाई पनि व्यंग्य गर्छन्’ ‘पञ्चायती शासनका वेला व्यवस्थामाथि नै विद्रोह गरेर कविता लेखिन्थ्यो, अहिले अवस्थामाथि समीक्षा गरेर लेखिन्छ।’
एक्ली यायावर
एक्ली यायावर घुमेरै नाम कमाएका अनि साहसिक अनुभूति बटुलेका महिलाहरूमध्ये एक हुन् सिर्जना सिज्जु, जसले दूरदराजका कथा देखाउँदै आएकी छन्।
जोवन बित्यो भैंसीगोठैमा
जोवन बित्यो भैंसीगोठैमा बाल्यकालदेखि नै लेकबेसी गर्दै भैंसीगोठमा जीवन बिताएकी ६५ वर्षीया लीलामाया वन्यजन्तुसँगका किस्सा सुनाउँदा अहिले पनि रोमाञ्चित हुन्छिन्।
वैकल्पिक शिक्षा दिने विद्यालय हेर्न जाँदा देखेकाे मदन राईको कर्तुत ‘बालिकाहरू यौन हिंसा र दुर्व्यवहारमा परेका छन् भनेर प्रहरीदेखि गृहमन्त्रीसम्मलाई थाहा छ। तर राज्यका कुनै पनि निकायले पीडितहरूको सुरक्षाका लागि काम गरेका छैनन्।’