CNI CNI
HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
हिमाल सप्ताहान्त
हिमालपारिको न्यानो 
हिमालपारिको न्यानो 
नम्रता भण्डारी
हिमालैहिमालको देशमा जन्मिएकी मैले मनाङ पुगेर पहिलो पटक हिउँ छोएँ। हिउँसँग रमाउँदा अनुहारमा कान्ति थियो, मनमा गहिरो शान्ति।
‘बीपीको साहित्य उच्च कोटिको छ, राजनीति असफल’
‘बीपीको साहित्य उच्च कोटिको छ, राजनीति असफल’
‘साहित्यमा नवीन आन्दोलन ल्याए, नवीन धारा प्रवेश गराए। तर, राजनीतिक रूपमा उनको संलग्नता सैद्धान्तिक बढी र व्यावहारिक राजनीतिमा कमजोरी देखिन्छ।’
‘सबैभन्दा धेरै पढ्नुपर्ने शिक्षकले हो, तर पढ्दैनन्’
‘सबैभन्दा धेरै पढ्नुपर्ने शिक्षकले हो, तर पढ्दैनन्’
“अधिकांश शिक्षकलाई ‘मलाई सबै थाहा छ, मैले किन पढ्ने’ भन्ने लाग्छ। त्यसैले किताब पढ्दैनन्।”
भोक र भोगको ज्वाला
भोक र भोगको ज्वाला यौन मनोविज्ञानको पाटोलाई कुशल तरीकाले प्रस्तुत गरेकी कथाकारले भोक र भोगका कारण जन्मिने पुरुषको हिंसात्मक प्रवृत्ति देखाएकी छन्। यौन मनोदशाले निम्त्याउने द्वन्द्व र अपराधबारे कथाले कहालीलाग्दो चित्रण गरेको छ।
‘हाम्रा शासक थेत्तरो होइन, पाखण्डी छन्’ ‘पटक पटक सत्ता र शासक बदलिए, तर जनताको जीविकोपार्जनको पद्धति बदलिएन। हिजो जनता जुन अवस्थामा थिए, आज पनि त्यही अवस्थामा छन्।’
अमेरिकी स्वयंसेवकको ५७ वर्षअघिको नेपाल डायरी
अमेरिकी स्वयंसेवकको ५७ वर्षअघिको नेपाल डायरी थालमा एक थुप्रो भात राखिएको थियो। काँसको कचौरामा बाख्राको हड्डी सहितको मासुको झोल थियो, जसमा रौं तैरिरहेको थियो। तैपनि साह्रै भोकाएकाले हातैले भात खान थाल्यौं।
‘भैरव अर्यालको छुटेको जीवनी भग्न भैरवमा छ’ “राम्रो सम्भावना बोकेका र प्रतिभा भएका धेरै लेखक-साहित्यकारलाई अहिलेको वातावरणले ‘मिसगाइड’ गरेको छ। गम्भीर साहित्य सिर्जना गर्नेहरू क्षणिक र तत्काल हिट हुने ‘कन्टेन्ट’ मात्र लेख्न थालेका छन्।”
‘युवराज दीपेन्द्रले हाम्रो घरमा आउँदा धानका बोरा बोकेर भित्र राखेछन्’
‘युवराज दीपेन्द्रले हाम्रो घरमा आउँदा धानका बोरा बोकेर भित्र राखेछन्’ ‘एक पटक बेलायतमा हुँदा दीपेन्द्र सिगरेट खाइरहेको वेलामा पुगेछु। उनले सिगरेट समातेको हात पछाडि लुकाए। मरेकाटे पनि त्यो हात अगाडि ल्याएनन्।’
आदिपुरुष: बरालिएको सौम्य शक्ति
आदिपुरुष: बरालिएको सौम्य शक्ति रामायणमा आधारित भएर बनाइए पनि पौराणिक आख्यानको मर्ममा आघात पारेको भन्दै चर्को आलोचना भोगेको ‘आदिपुरुष’ सिनेमा संसारमा एउटा दुर्घटना बनेको देखियो।
‘भविष्यमा बाआमा अझै एक्ला हुनेछन्’
‘भविष्यमा बाआमा अझै एक्ला हुनेछन्’ ‘धेरै ठाउँमा लेख्दालेख्दै अडिएको छु। जस्तो- मेरो बाल्यकालको साथी बेपत्ता भएर गएको दिन पनि भक्कानिएको थिएँ। यही कुरा लेख्दा फेरि भक्कानिएँ।’
हराएको डम्फु खोज्ने ‘ओ पेङदोर्जे’
हराएको डम्फु खोज्ने ‘ओ पेङदोर्जे’ कविताको स्तर र गुणात्मकता घट्दै गएको अहिलेको समयमा ‘ओ पेङदोर्जे’ ले शक्तिशाली उपस्थिति जनाएको छ।
‘फरुवा बोकेर जनतासँगै पहाड फोड्ने नेताको खाँचाे छ’ ‘राम्रो काम नगर्नेलाई भोलि चुनावमा हराउन सक्छौं। मन नपरेको कुरा नेतासँग त भन्न सक्छौं। हाम्रो यो स्वतन्त्रता गुम्न दिनु हुँदैन। यो गुम्यो भने अहिलेको भन्दा झन् ठूलो खाडलमा पर्छौं।’
स्वर्ग जानु च्छो रोल्पाको बाटो
स्वर्ग जानु च्छो रोल्पाको बाटो ना गाउँ कटेर ढुङ्गैढुङ्गाको उकालो चढ्दै जाँदा हाम्रो यात्राले गन्तव्य भेट्यो जहाँ शान्त र स्थिर च्छो रोल्पा लम्पसार थियो।
‘नतीजा खोज्न राजनीतिमै घुस्नुपर्छ’
‘नतीजा खोज्न राजनीतिमै घुस्नुपर्छ’ ‘भूमध्य रेखाभन्दा दक्षिणमा पर्ने अधिकांश देश गरीब छन्। एकदम गर्मी ठाउँ र औपनिवेशिक कालमा उनीहरू एकदमै शोषित भएका हुन्। शोषण कतिसम्म भएको थियो भने उनीहरू अहिलेसम्म माथि उठ्न सकेका छैनन्।’
‘सामाजिक पागलपन झन् झन् चुलिंदै गएको छ’
‘सामाजिक पागलपन झन् झन् चुलिंदै गएको छ’ ‘अहिले समाज सद्दे भए त न्याय खोज्न नेपालगन्जदेखि रुबी खानहरू किन काठमाडौं आउनुपर्थ्यो?’
सुडानको सम्झना र महिलाको क्रन्दन
सुडानको सम्झना र महिलाको क्रन्दन
डा. अरुणा उप्रेती
गृहयुद्धको चपेटामा परेको सुडानका महिला पहिलेदेखि नै विविध समस्याले ग्रस्त छन्, त्यसमा पनि एचआईभी विकराल छ भने प्रजनन स्वास्थ्यको अभाव छ।
किताब पसलका आयाम
किताब पसलका आयाम
ग्राहकको भौतिक उपस्थितिमा हुने किताबको व्यवसाय कुनै हालतमा निमिट्यान्न हुनेछैन। इटालीका लेखक तथा दार्शनिक उम्बर्टो इकोले दशकौंअघि नै घोषणा गरेका थिए- भौतिक किताबको अन्त्य कहिल्यै हुनेछैन।
‘प्रेम र यौन मानिसबाट अलग गर्न सकिंदैन’
‘प्रेम र यौन मानिसबाट अलग गर्न सकिंदैन’
‘कथा अगाडि बढ्दै जाँदा पात्रलाई कसरी टुङ्ग्याउने भन्ने अन्योल वेलावेला भइरहन्थ्यो। पात्रसँगै गहिराइमा डुब्दै जाँदा आफ्नै मानसिक अवस्था धेरै पटक बिथोलिएको छ।’
‘नेपालले बाघ वा गैंडाको व्यावसायिक पालन गर्ने सम्भावना पनि नकार्न सकिन्न’
‘नेपालले बाघ वा गैंडाको व्यावसायिक पालन गर्ने सम्भावना पनि नकार्न सकिन्न’ वन्यजन्तुको व्यावसायिक पालन गर्न अनुमति दिने सम्बन्धी मापदण्ड तयारी र यसले संरक्षणमा पार्ने प्रभावको सेरोफेरोमा राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागका महानिर्देशक महेश्वर ढकालसँग गरिएको कुराकानी:
गुराँसमा गडबडी
गुराँसमा गडबडी कमजोर अध्ययन नतीजालाई आधार बनाइँदा गुराँसका प्रजातिहरूबारे नेपालका पुस्तकमा भ्रामक विवरण लेखिन पुगेको छ।
२५ वर्ष लगाएर लेखिएको पुस्तकमा के छ?
२५ वर्ष लगाएर लेखिएको पुस्तकमा के छ? ‘अहिले नेपालबाट जति पनि वनस्पति विदेश पठाइँदै छ, ती सबै गुन्द्रुकको भाउमा गइरहेका छन्। जंगलबाट टिपेर ल्यायो, सुकायो, अनि विचौलियामार्फत व्यापारी हुँदै भारत पठायो।’
‘ढिलोचाँडो समाज पुस्तकमै फर्किन्छ’
‘ढिलोचाँडो समाज पुस्तकमै फर्किन्छ’ ‘केही वर्षअघि अमेरिका जाँदा हातमा पुस्तक, लठ्ठी र पानी हुन्थ्यो। पछिल्लो पटक अस्ट्रेलिया जाँदा हातमा लठ्ठी र पानी त थियो, तर पुस्तक थिएन, मोबाइल थियो। प्रविधिले उथलपुथल ल्याए पनि मोबाइल वा इन्टरनेटले पुस्तकको गन्ध र आत्मीयता दिन सक्दैन।’
जनजीवनमा किन चर्चित छ वरपीपल?
जनजीवनमा किन चर्चित छ वरपीपल? वरपीपलको वैज्ञानिकताबारे बुझ्न र बुझाउन नसक्दा यसको गाथा–गरिमा मिथकभन्दा पर पुग्न सकेको छैन।
गोदावरी उद्यानको वैभव वर्णन
गोदावरी उद्यानको वैभव वर्णन गोदावरीस्थित पहिलो वनस्पति उद्यानमा भएका एक हजार ८८ वनस्पतिबारे विस्तृत जानकारी हालै प्रकाशित पुस्तकमा पढ्न पाइनेछ।
भुइँबाट उठिरहेका अनेकौं माया 
भुइँबाट उठिरहेका अनेकौं माया  जबसम्म संसारमा विभेद, दलन, स्त्रीद्वेषी व्यवहार जारी रहन्छ, तबसम्म माया एन्जेलोका शब्द र उनी जोडिएका आन्दोलनको सान्दर्भिकता अझ बढ्नेछ। 
‘सकम्बरी’ सवाल: पीडितलाई नै प्रश्न र दोष किन?
‘सकम्बरी’ सवाल: पीडितलाई नै प्रश्न र दोष किन? महिला आफ्ना चाहना, रहर र सपना आफैं पूरा गर्न सक्छन् भन्नेमा सन्देह गरेको ‘सकम्बरी’ गीतले महिला अभावसँग लड्दै आफ्ना सपनाका मर्जी आफैं हुन सक्दैनन् भन्ने झुर कथा रचेको छ।
‘निकुञ्ज क्षेत्रमा भएको बाटो सूर्योदयदेखि सूर्यास्तसम्म मात्रै खोल्नुपर्छ’ ‘संरक्षण क्षेत्रमा राति ११ बजेसम्म सडक खोल्नु दुःखदायी हो। जनताको सुविधाका लागि त ठीकै होला, तर वन्यजन्तुको दृष्टिले राम्रो होइन।’
नाटक उर्वशी सूक्त: ऋग्वेदकालको परिभ्रमण
नाटक उर्वशी सूक्त: ऋग्वेदकालको परिभ्रमण दिशा र काल अनि भेडाका पाठा र सङ्गमक मणि तथा गिद्धको प्रसङ्गले कथालाई तिलस्मी र रहस्यमयी बनाएको छ।
‘मलाई कसैले पनि प्रश्न नसोधोस्’
‘मलाई कसैले पनि प्रश्न नसोधोस्’ ‘मान्छे जीवित छ भने कामना र सपनाले नै जिउँदो हुन्छ। कामनाको कुनै अन्त्य हुँदैन। जुन दिन कामना अन्त्य हुन्छ तपाईं जिउन छाड्नुहुन्छ।’
‘लुकीछिपी विदेश गइरहेका मान्छेलाई जिउँदै समुद्रमा फालेको पनि देखें’ ‘लुकीछिपी विदेश जाने दुःखले जान्थे, जान्छन् भने पैसा तिरेर जानेहरू सुखले जान्छन्, फरक त्यति हो। दुवैको एउटै उद्देश्य काम गर्ने र पैसा कमाउने नै हो।’